زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

آثار بدعت





بدعت، داخل کردن چیزى که جزء دین نیست، در دین است. بدعت‌گذاری در دین پیامدهای ناگوار بسیاری در دنیا و آخرت دارد که قرآن به برخی از آن‌ها اشاره کرده است. گمراهی، افزایش گناه، قرارگرفتن در زمره ستمگران، محرومیت از محبت و هدایت خداوند و خسران و کیفر الهی از آن جمله‌اند.


۱ - گمراهی



بدعت‌گذاری هم موجب گمراهی شخص بدعت‌گذار از راه حق می‌گردد:«و حَرَّموا ما رَزَقَهُمُ اللّهُ افتِراءً عَلَی اللّهِ قَد ضَلّوا و ما کانوا مُهتَدین» و هم به گمراه شدن دیگران می‌انجامد:«فمن‌اَظلَمُ مِمَّنِ افتَری عَلَی اللّهِ کَذِبًا لِیُضِلَّ النّاسَ بِغَیرِ عِلم»، زیرا به گمان این‌که بدعت مزبور جزو دین است به آن ایمان آورده یا عمل می‌کنند و ناآگاهانه به انحراف کشیده می‌شوند.

۲ - افزایش گناه



چون بدعت‌گذار عامل گمراهی دیگران است افزون بر گناهکار بودن خود، در گناه دیگران نیز شریک است:«لِیَحمِلوا اَوزارَهُم کامِلَةً یَومَ القِیمَةِ و مِن اَوزارِ الَّذینَ یُضِلّونَهُم بِغَیرِ‌عِلم‌اَلا ساءَ ما یَزِرون». بر پایه احادیث هم هرکس سنت ناپسندی را بنیان‌گذارد در گناه کار خود و همه کسانی که به آن سنت عمل کنند شریک خواهد بود.

۳ - قرارگرفتن در زمره ستمگران



بدعت‌گذاری در دین، تجاوز از حدود الهی است: «لا تُحَرِّموا طَیِّبتِ ما اَحَلَّ اللّهُ لَکُم ولا تَعتَدوا اِنَّ اللّهَ لا‌یُحِبُّ‌المُعتَدین» و بدعت‌گذار با انجام دادن این کار در زمره ظالمان قرار می‌گیرد:«فَمَنِ افتَری عَلَی اللّهِ الکَذِبَ مِن بَعدِ ذلِکَ فَاُولئِکَ هُمُ الظّلِمون». حتی به تعبیر قرآن آنان از ظالم‌ترین افرادند:«فَمَن اَظلَمُ مِمَّنِ افتَری عَلَی اللّهِ کَذِبًا لِیُضِلَّ النّاسَ بِغَیرِ عِلم»، زیرا بدعت در دین در واقع نوعی دروغ بستن به خداوند است و این عمل از بالاترین گناهان به شمار می‌رود یا بدان جهت که بدعت‌گزاران افزون بر ظلم به خود، به دیگران نیز ستم می‌کنند.

۴ - محرومیت از محبت و هدایت خداوند



بدعت‌گذاران در دین الهی، از محبت خداوند محروم‌اند:«لا‌تُحَرِّموا طَیِّبتِ ما اَحَلَّ اللّهُ لَکُم... اِنَّ‌اللّهَ لا یُحِبُّ المُعتَدین» و از هدایت الهی بهره‌ای نخواهند برد:«فَمَن اَظلَمُ مِمَّنِ افتَری عَلَی اللّهِ کَذِبًا... اِنَّ اللّهَ لا یَهدِی القَومَ الظّلِمین».

۵ - خسران و کیفر الهی



آنان که در دین خدا بدعت می‌گذارند زیان خواهند دید:«قَد خَسِرَ الَّذینَ... وحَرَّموا ما رَزَقَهُمُ اللّهُ افتِراءً عَلَی اللّهِ». زیانکار بودن این افراد بدان جهت است که با حرام کردن حلال خداوند عاقبت و آخرت خود را تباه می‌کنند، ازاین‌رو قرآن در آیاتی دیگر اینان را محروم از رستگاری دانسته:«و‌لا‌تَقولوا لِما تَصِفُ اَلسِنَتُکُمُ الکَذِبَ هذا حَللٌ و هذا حَرام... اِنَّ الَّذینَ یَفتَرونَ عَلَی اللّهِ الکَذِبَ لا یُفلِحون» و به عذاب الهی تهدید کرده است:«فَوَیلٌ لِلَّذینَ یَکتُبونَ الکِتبَ بِاَیدیهِم ثُمَّ یَقولونَ هذا مِن عِندِ اللّهِ... فَوَیلٌ لَهُم مِمّا کَتَبَت اَیدیهِم و ویلٌ لَهُم مِمّا یَکسِبون» همچنین در آیاتی کیفر اُخروی آنان را عذابی دردناک و بزرگ شمرده است:«و لا تَقولوا لِما تَصِفُ اَلسِنَتُکُمُ الکَذِبَ هذا حَللٌ... و‌لَهُم‌عَذابٌ اَلیم».

۶ - پانویس


 
۱. انعام/سوره۶، آیه۱۴۰.    
۲. توبه/سوره۹، آیه۳۷.    
۳. انعام/سوره۶، آیه۱۴۴.    
۴. نحل/سوره۱۶، آیه۲۵.    
۵. ابن‌حنبل، احمد، مسند احمد، ج‌۳۱‌، ص‌۵۳۸.    
۶. ابن‌ماجه، محمد، سنن ابن‌ماجه، ج‌۱، ص‌۷۴.    
۷. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج‌۷۱، ص‌۲۰۴.    
۸. مائده/سوره۵، آیه۸۷.    
۹. آل عمران/سوره۳، آیه۹۴.    
۱۰. مائده/سوره۵، آیه۸۷.    
۱۱. انعام/سوره۶، آیه۱۴۴.    
۱۲. طباطبایی، سیدمحمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج‌۷، ص‌۳۶۵.    
۱۳. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج‌۶‌، ص‌۱۱.    
۱۴. زحیلی، وهبه، تفسیر المنیر، ج‌۸‌، ص‌۷۳    
۱۵. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج‌۶‌، ص‌۱۱.    
۱۶. مائده/سوره۵، آیه۸۷.    
۱۷. انعام/سوره۶، آیه۱۴۴.    
۱۸. انعام/سوره۶، آیه۱۴۰.    
۱۹. نحل/سوره۱۶، آیه۱۱۶.    
۲۰. انعام/سوره۶، آیه۲۱.    
۲۱. یونس/سوره۱۰، آیه۱۷.    
۲۲. بقره/سوره۲، آیه۷۹.    
۲۳. انعام/سوره۶، آیه۱۳۸ ۱۳۹.    
۲۴. نحل/سوره۱۶، آیه۱۱۶ ۱۱۷.    
۲۵. یونس/سوره۱۰، آیه۱۵.    


۷ - منبع



پژوهشکده فرهنگ و معارف اسلامی، دائرةالمعارف قرآن کریم، برگرفته از مقاله «بدعت»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۸/۶/۳۱.    






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.